افشای وجود تأسیسات اتمی ایران
- درسال ۲۰۰۲ ' گروهی از مخالفین خارج از کشور حکومت معروف به شورای ملی مقاومت ایران اقدام به
- انتشار گزارشی نمود که در آن از وجود تأسیسات غنیسازی نطنز و آب سنگین اراک اطلاعاتی منتشر
- شده بود. با آنکه نخستین بار این گروه خبر فعالیت پنهانی مراکز هستهای ایران را به جهان مخابره کرد،
- نیویورک تایمز مینویسد که تلاشهای سرویسهای اطلاعاتی آمریکا، انگلیس، و اسراییل منجر به کشف
- این مرکز در سال ۲۰۰۲ شد که بعدها این خبر به گروه ناراضی ایرانی درز کرد.
تعلیق برنامههای اتمی
در زمان دولت هشتم ایران، این دولت حاضر به پذیرش چند توافقنامه شد که به تدریج فعالیتهای مرتبط با
غنی سازی اورانیوم در ایران را به حالت تعلیق در آورد.
بیانیه سعدآباد
اولین مذاکره هستهای با سه کشور اروپایی، تهران (سعدآباد)، ۲۹ مهر ۱۳۸۲
در ۲۹ مهر ۱۳۸۲ برابر با ۲۱ اکتبر ۲۰۰۳، در نشست مشترک وزاری خارجه سه کشور اروپایی و هیئت ایرانی
که در تهران، سعدآباد، برگزار شد، بیانیهای اعلام گردید که به موجب آن، ایران برای بازدید بازرسان آژانس
انرژی اتمی از تأسیسات اتمی خود اعلام همکاری کرد و گازدهی در سانتریفیوژهای نظنر را در راستای
راستیآزمایی و اثبات صلحآمیز بودن فعالیت هستهای ایران، بصورت داوطلبانه و برای مدت محدود تعلیق
کرد. انگلیس و فرانسه نیز متعهد شدند تا از ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل جلوگیری
کنند.
توافقنامه بروکسل
این توافقنامه در ۴ اسفند ماه ۱۳۸۲ برابر با ۲۳ فوریه ۲۰۰۴ به امضاء رسید و ایران
متعهد شد ساخت و آزمایش سانتریفیوژهای مورد نیاز برای غنیسازی را متوقف کندو
اقدام به ساخت قطعات یدکی سانتریفیوژهای موجود در آن زمان را نیز تعلیق کند.
توافقنامه پاریس
این توافقنامه در ۱۴ نوامبر ۲۰۰۴ برابر با ۲۴ آبان ۱۳۸۳ در پاریس بین ایران و سه کشور فرانسه، انگلیس و
آلمان به امضاء رسید و به موجب آن ایران به عنوان اقدامی داوطلبانه در جهت اعتمادسازی -و نه به عنوان یک
تعهد قانونی - پذیرفت که کلیه فعالیتهای مربوط به غنیسازی و بازفرآوری مانند ساخت، تولید، نصب،
آزمایش، سرهمبندی و راهاندازی سانتریفیوژهای گازی، و فعالیتهای مربوط به جداسازی پلوتونیم را متوقف
کند و در عوض اتحادیه اروپا سعی در پذیرش ایران در سازمان تجارت جهانی نماید.
لغو تحریمها
براساس راه حلهای بدست آمده، پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک،
تمامی قطعنامههای شورای امنیت لغو خواهد شد و همه تحریمهای اقتصادی و مالی
چند جانبه اروپا و یکجانبه آمریکا از جمله تحریمهای مالی، بانکی، بیمه، سرمایهگذاری
و تمامی خدمات مرتبط با آنها در حوزههای مختلف از جمله نفت، گاز، پتروشیمی
وخودور سازی فوراً لغو خواهند شد. همچنین تحریمها علیه اشخاص حقیقی و حقوقی،
سازمانها، نهادهای دولتی و خصوصی تحت تحریمهای مرتبط هستهای ایران از جمله؛
بانک مرکزی، سایر موسسات مالی و بانکی، سوئیفت، کشتیرانی و هواپیمایی جمهوری
اسلامی، کشتیرانی نفت بهطور همهجانبه فوراً برداشته خواهند شد. همچنین کشورهای
عضو گروه (۱+۵) متعهد هستند از وضع تحریمهای جدید در موضوع هستهای خودداری نمایند
توافق نهایی
سرانجام پس از بیستودو ماه مذاکره محمدجواد ظریف به همراه تیم مذاکره کننده ایرانی در وین موفق به
دستیابی به یک توافق جامع و نهایی با گروه ۱+۵، بر سر آینده برنامه هستهای ایران شدند.
این توافق پایانی بر ۱۲ سال مذاکرات ایران با قدرتهای جهانی بر سر مسئله هستهایاست. مذاکراتی که با
مسئولیت حسن_روحانی در مهر ماه ۱۳۸۲ آغاز و در تیر ماه ۱۳۹۴ با مسئولیت محمدجواد ظریف و در دولت
روحانی با توافق جامع به پایان میرسد
خواستههای قدرتهای جهانی در مذاکرات اتمی از ایران
اورانیوم ۵ درصدی حداکثر سقف غنیسازی
مطابق توافق ایران و گروه ۱+۵ که به دست آمد، ایران با تعلیق غنیسازی ۲۰ درصدی موافقت کرد. غنی
سازی تا سقف ۵ درصدی در این توافق مورد پذیرش ایران و گروه ۱+۵ قرار گرفت. شش قدرت جهانی
میخواهند که تعلیق غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصدی همچنان برای مدتی که گفته شده بیشتر از ۱۰ سال
است ادامه داشته باشد و ایران هم میگوید که سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران را که اورانیوم ۲۰
درصدی احتیاج دارد، پیش از این به طور کافی تولید کرده است اما تعلیق طولانی مدت را نمیپذیرد.
محدود کردن ذخیره اورانیوم غنی شده
بر اساس توافق ژنو ایران موافقت کرد که ذخیره اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده خود را به
میزان ۵ درصدی رقیق کند. مطابق تصدیق آژانس بینالمللی انرژی اتمی ایران ذخیره
اورانیوم خود را مطابق توافق ژنو کاهش داده است. کاهش ذخیره اورانیوم ۵ درصدی از
جمله موضوعاتی است که در حال حاضر دربارهٔ آن مذاکره میشود.